Σύμφωνα με την περιγραφή που διέδωσε ο Πλάτωνας, η Ατλαντίδα ήταν μια χώρα όπου ικανοί γεωργοί καλλιεργούσαν ευωδιαστά περιβόλια και όπου αφθονούσαν τα άγρια ζώα, μεταξύ των οποίων και μεγάλος αριθμός ελεφάντων. Η πρωτεύουσα της ήταν δακτυλοειδής:
απλωνόταν πάνω σ'ένα λόφο και περιλάμβανε τρείς ζώνες νερού και δυο ζώνες ξηράς. Πάνω από τα κανάλια περνούσε μια λεωφόρος, η οποία οδηγούσε από την εξωτερική πόλη στο ιερό του Ποσειδώνα.
Στην ευρύτερη πόλη σε ομορφιά και πολυτελεία τα ξεπερνούσε μόνο το βασιλικό ανάκτορο. Χτισμένο πάνω σ'ένα μικρό λόφο στο κέντρο της πόλης, περιλάμβανε στο εσωτερικό του το ναό του Ποσειδώνα. Το συγκρότημα είχε κατασκευαστεί από τον ’τλαντα, το μεγαλύτερο γιο του θεού και πρώτο βασιλιά της Ατλαντίδας. Αλλά και οι επόμενοι ηγεμόνες δεν άφησαν το μέρος όπως το βρήκαν. Καθένας προσέθετε και κάτι στα υπάρχοντα κτίσματα, ώσπου στο τέλος τα ανάκτορα αποτέλεσαν ένα θαυμαστό τόπο διαμονής γεμάτο μεγαλείο, ομορφιά και αριστουργήματα τέχνης. Αλλά ούτε το χρυσάφι ούτε η δόξα μπόρεσαν να σώσουν τους Ατλάντειους. Η αυξανόμενη υλιστικότητά τους προκάλεσε την οργή των θεών και - όπως γράφει ο Πλάτωνας - ολόκληρος ο πολιτισμός καταδικάστηκε σ'ένα γρήγορο και θεαματικό τέλος...
Το πνευματικό κέντρο της Ατλαντίδας ήταν ο ναός του Ποσειδώνα. Εδώ συγκεντρώνονταν οι κυβερνήτες της χώρας για να συντάξουν τους νόμους τους.
Ο ναός αποτελούσε μια εκπληκτική απόδειξη της μεγάλης ικανότητας των Ατλάντειων στην κατεργασία των μετάλλων. Περιβαλλόταν από ένα χρυσαφένιο τείχος και το εξωτερικό του κτιρίου, σύμφωνα με τον Πλάτωνα, ήταν καλυμμένο με ασήμι, εκτός από τα σημεία της οροφής που ήταν από χρυσό. Όσο για το εσωτερικό, το ταβάνι ήταν από ελεφαντόδοντο... στολισμένο με χρυσό, ασήμι και ορείχαλκο. Ένα τεράστιο χρυσό άγαλμα του Ποσειδώνα, που τον απεικόνιζε να οδηγεί έξι φτερωτά άλογα, κυριαρχούσε στην κεντρική αίθουσα του ναού, ενώ στις διάφορες κόγχες βρίσκονταν αγάλματα θαλάσσιων νυμφών.
Ο ανώτερος βασιλιάς της Ατλαντίδας και τα εννιά αδέλφια του, πρίγκιπες εννέα άλλων επαρχιών, συγκεντρώνονταν κάθε πέντε με έξι χρόνια σ'αυτό τον επιβλητικό βωμό. Αφού θυσιάζαν έναν ταύρο σαν προσφορά στους θεούς, οι κυβερνήτες μαζεύονταν γύρω στη μισοσβησμένη πυρά και συνεδρίαζαν. Τις αποφάσεις τους τις κατέγραφαν πάνω σε έναν χρυσό πίνακα. Κυβερνώμενος με σοφία. ο λαός της Ατλαντίδας ζούσε αρμονικά. Για πολλές γενιές, γράφει ο Πλάτωνας, η καρδιά τους ήταν ειλικρινής και ευγενική και εξέφραζαν καλοσύνη μαζί με σοφία.
Στο αποκορύφωμα της δόξας της, (9.200 χρόνια πριν από τη γέννηση του Πλάτωνα)
η νησιωτική αυτοκρατορία της Ατλαντίδας κυριαρχούσε στο μεγαλύτερο μέρος της Μεσογείου. Τότε, πάνω απ'όλα (γράφει ο Πλάτωνας)
, φαίνονταν υπερβολικά όμορφοι και ευλογημένοι. Όπως, οι φιλοδοξία και δύναμη.
Η απεριόριστη πολυτέλεια είχε παίξει τον φθοροποιό ρόλο της. Οι Ατλάντειοι δεν εκτιμούσαν πια το ψυχικό μεγαλείο περισσότερο από τον υλικό πλούτο. Το θείο μέρος τους έγινε αμυδρό και αδύνατο καθώς αναμιγνύοταν πολύ συχνά με μεγάλο μέρος θνητότητας.
Έτσι οι Ατλάντειοι, ανίκανοι να σηκώσουν το βάρος των αποκτημάτων τους, έχασαν την αρετή τους. Και τώρα έφτιαχναν πολυάριθμο στρατό για να κατακτήσουν την Αθήνα και τα μέρη της Ανατολής που είχαν ξεσηκωθεί εναντίον τους.
Όμως ο Δίας, ο αρχηγός των Θεών, εξαπέλυσε ένα δικό του χτύπημα μια τιμωρία αφάνταστα ολοκληρωτική: (Συνέβησαν φοβεροί σεισμοί και κατακλυσμοί, και μια φοβερή μέρα και νύχτα τους βρήκε, όταν... το νησί της Ατλαντίδας... το κατάπιε η θάλασσα και χάθηκε). Ο Πλάτωνας αμφέβαλλε για το αν θα βρισκόταν ποτέ κανένα ίχνος της χαμένης χώρας.
Ο ωκεανός στο σημείο εκείνο, γράφει,
έχει γίνει αδιαπέραστος από τη λάσπη και είναι δύσκολο να ερευνηθεί.
Από τότε η Ατλαντίδα παραμένει βυθισμένη στα σκοτεινά νερά του θρύλου...
Οι βασιλείς του Φωτός, αποχώρισαν οργισμένοι... οι πράξεις των ανθρώπων έχουν γίνει μαύρες, ώστε η Γη να τρέμει από τη μεγάλη αγωνία της. Οι γαλάζιοι θρόνοι μένουν κενοί. Ποιοί από τους Καστανόχρωμους, ποιοί από τους Κόκκινους ή από τους Μαύρους μπορούν να καθίσουν στους θρόνους του Ευλογημένου, στους θρόνους της Γνώσης και της Ευσπλαχνίας;Ποιοί μπορούν να κρατήσουν το άνθος της δύναμης, το φυτό με το χρυσό μίσχο και το γαλάζιο λουλούδι;
Στη μυστική αίθουσα του ναού του Ποσειδώνα με τους εβένινους κίονες και στις χρυσοστόλιστες οροφές, στέκουν σοβαρές και αμίλητες. Γνωρίζουν καλά πως όλα έχουν τελειώσει τίποτα δεν μπορεί να σώσει τη χώρα από την καταδίκη της. Πριν από λίγες ώρες ήρθε το μήνυμα από το μεγάλο βασιλιά με το ακτινοβόλο πρόσωπο. Έστειλε τα αερόπλοια με έμπιστους ανθρώπους σε όλους τους αρχηγούς, δίνοντάς τους τις τελευταίες οδηγίες: Ετοιμαστείτε. Μαζέψτε τους ανθρώπους του Αγαθού Νόμου και διασχίστε τη χώρα όσο είναι ακόμα ξηρά. Οι Κύριοι της θύελλας πλησιάζουν. Μια νύχτα και δυο μέρες μόνο θα ζησουν σ'αυτή την υπομονετική χώρα οι Κύριοι του Σκοτεινού Προσώπου, έπειτα θα βυθιστούν μαζί της. Οι υπόγειοι Κύριοι των Πυρών ετοιμάζουν τα μαγικά όπλα τους... Χρησιμοποιήστε κι εσείς τη δική σας μαγική δύναμη. Κάθε Κιτρινοπρόσωπος ας κοιμήσει κα΄θε Μαυροπρόσωπο, ώστε ακόμα και εκείνοι να αποφύγουν τον πόνο και την οδύνη. Κάθε πιστός των ηλιακών θεών ας παραλύσει τους πιστούς των σεληνιακών θεών, εκτός από εκείνους που πρέπει να σωθούν ή να υποφέρουν. Κάθε Κιτρινοπρόσωπος ας προσφέρει το νερό της ζωής του στα αμιλούντα ζώα των Μαυροπρόσωπων για να μην ξυπνήσουν τους κυρίους τους. Η ώρα έφτασε, η μαύρη νύχτα είναι έτοιμη ...Το πεπρωμένο τους ας εκπληρωθεί. Είμαστε υπηρέτες των μεγάλων Τεσσάρων. Είθε οι βασιλείς του φωτός να επιστρέψουν!
Και το χρονικό, που αφηγείται τις τελευταίες στιγμές της Ατλαντίδας, συνεχίζει:
Αυτά ήταν τα λόγια των αγγελιοφόρων, και όταν οι βασιλείς συγκεντρώθηκαν για τελευταία φορά τα νερά είχαν κιόλας κινηθεί. Αλλά οι δίκαιοι, ειδοποιημένοι εγκαίρως είχαν φτάσει σε ξερές χώρες πέρα από το σημάδι του νερού. Οδηγήθηκαν στις χώρες της Ανατολής και του Βορρά. Τα αστέρια έπεφταν βροχή στις χώρες των Μαυροπρόσωπων, αλλά αυτοί κοιμούνταν. Τα ομιλούντα ζώα, οι φυλακές τους, έμεναν σιωπηλά. Οι Υπόγειοι Κύριοι περίμεναν τις εντολές, αλλά αυτές δεν έρχονταν, γιατί οι κύριοί τους κοιμότανε. Τα νερά σηκώθηκαν και κάλυψαν τις κοιλάδες από μια άκρη της γης έως την άλλη. Τα υψίπεδα και οι αντίποδες παρέμειναν στεγνά. Εκεί κατοίκησαν με το βαθύ βλέμμα....
Όταν οι Κύριοι των Σκοτεινοπρόσωπων ξύπνησαν και αναζήτησαν τα ιπτάμενα οχήματά τους, είδαν ότι έλειπαν. Μερικοί από τους ισχυρότερους μάγους του Σκοτεινοπρόσωπου, που ξύπνησαν νωρίτερα από τους άλλους, καταδίωξαν εκείνους που είχαν πάρει τα αερόπλοια τους. Σαν το δράκοντα που αναδιπλώνει αργά το σώμα του, έτσι και οι γιοί των ανθρώπων, οδηγούμενοι από τους Γιούς της Σοφίας άνοιξαν τις πτυχές τους σαν ένα ρυάκι γλυκού νερού... Πολλοί άτολμοι ανάμεσά τους χάθηκαν αλλά οι περισσότεροι σώθηκαν. Όμως οι διώκτες ήταν πάνω από το νερό, τους κυνήγησαν για τρία σεληνιακά τέρμινα, μέχρις ότου τελικά τους έφτασε τα ανερχόμενο νερό και χάθηκαν όλοι, γιατί το έδαφος υποχωρούσε κα΄τω από τα πόδια τους και η γη αγκάλιασε εκείνους που την είχαν βεβηλώσει...
Έτσι περιγράφει το αρχαίο χρονικό το τέλος της μεγάλης ηπείρου της Ατλαντίδας. Σύμφωνα με διάφορες μαρτυρίες η ήπειρος αυτή εκτεινόταν κάποτε πριν από πολλές χιλιάδες χρόνια, στη θέση που τώρα βρίσκεται ο Ατλαντικός ωκεανός. Απ'όλους τους μυστηριώδεις τόπους της γής, η Ατλαντίδα είναι εκείνη που γοητεύει περισσότερο και εξάπτει τη φαντασία των ανθρώπων, γιατί ο θρύλος της είναι συνδεμένος με την ανάμνηση μιας Εδέμ, ενός παραδείσου πνευματικού και υλικού που τώρα αναπαύεται στα σκουροπράσινα βάθη του ωκεανού...
Εκτός από τα αρχαία σχόλια που ήδη αναφέραμε και που η πηγή τους, όπως μας λέει η Ε. Π. Μπλαβάτσκυ, είναι τα αρχεία των μυημένων εκείνης της φυλής τα οποία σώζονται σε μυστικές κρύπτες, υπάρχουν και αρκετές άλλες αναφορές και διηγήσεις για την Ατλαντίδα που προέρχονται από πηγές πολύ πιο αποδεκτές από το μέσο αναγνώστη και τον σκεπτικιστή. Η πρώτη γνωστή αναφορά για την Ατλαντίδα και τον πολιτισμό της μας δίνεται από τον Πλάτωνα, ο οποίος έζησε από το 428 έως το 348 π.Χ. Οι διάλογοι στους οποίους κάνει αναφορές για την Ατλαντίδα είναι ο Τίμαιος και κυρίως ο Κριτίας. Η ιστορία της χαμένης ηπείρου εξιστορείται από τον Κριτία, όπως την είχε ακούσει από συγγενείς του μεγάλου πολιτικού και νομοθέτη Σόλωνα, όταν ο τελευταίος είχε επισκεφτεί την Αίγυπτο.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τους ιερείς της Αιγύπτου που αφηγήθηκαν την ιστορία στον Σόλωνα, κάποτε οι πρόγονοι των Αθηναίων είχαν νικήσει ένα έθνος άγριο και δυνατό, που ερχόταν πέρα από τις Στήλες του Ηρακλή, από μια νήσο μεγαλύτερη από τη Βόρεια Αφρική και τη Μικρά Ασία μαζί, δηλαδή από μια ήπειρο που περιλάμβανε το μεγαλύτερο μέρος του γνωστού τότε κόσμου. Στην ήπειρο αυτή είχε εμφανιστεί μια μεγάλη και εκπληκτική δύναμη, η Ατλαντίδα, οι βασιλείς της οποίας άπλωσαν την επιρροή τους στη Μεσόγειο μέχρι την κεντρική Ιταλία και την Αίγυπτο. Οι Ατλάντειοι ήταν φιλόδοξοι και επιδίωκαν την κυριαρχία του κόσμου. Αλλά οι γενναίοι προπάτορες των Αθηναίων κατάφεραν να νικήσουν το στρατό των Ατλάντειων στη διάρκεια μιας μεγάλης μάχης και να αναχαιτίσουν την ορμή τους, ελευθερώνοντας όσους βρίσκονταν ανατολικά των Στηλών του Ηρακλέους. Λίγο καιρό αργότερα συνέβησαν βίαιοι σεισμοί και καταλυσμοί που κατέστρεψαν τους πρώτους Αθηναίους και βύθισαν ολόκληρη την ήπειρο της Ατλαντίδας κάτω από τα νερά της θάλασσας εξαφανίζοντάς την ολοκληρωτικά μέσα σε μια μέρα και μια νύχτα.
Οι Αγύπτιοι ιερείς πληροφόρησαν επίσης τον Σόλωνα πως τέτοιες καταστροφές ήταν αρκετά συνηθισμένες και πως αντίθετα με τους Έλληνες, που είχαν χάσει τα αρχεία της προϊστορίας τους, η Αίγυπτος προστατέυθηκε από τέτοιες καταστροφές χάρις στις πλημμύρες του Νείλου, και έτσι μπόρεσε να διατηρήσει τα αρχεία και τη γνώση των αρχαίων πολιτισμών.
