Άγνωστες μορφές του Ελληνισμού: Θερμοπυλομάχοι Εύρυτος και Αριστόδημος
Σε αυτήν την ενότητα θα μιλήσουμε για τους άγνωστους Έλληνες που με τις πράξεις τους, τους λόγους που εξεφώνησαν και την εν γένει συμπεριφορά τους στην κοινωνία που εκπροσωπούσαν, επηρέασαν και σηματοδότησαν το ορμητικό ποτάμι του Ελληνισμού. Αν και είναι σχεδόν άγνωστοι στους περισσότερους Έλληνες, με τις πράξεις τους έδωσαν ένα νέο ορισμό στην έννοια της πατρίδας. Σήμερα θα μιλήσουμε για δυο Σπαρτιάτες πολίτες-στρατιώτες, τον Εύρυτο και τον Αριστόδημο που ήταν παρόντες στην ηρωική και δαφνοστεφανωμένη μάχη των Θερμοπυλών.
Βρισκόμαστε στις 19 Αυγούστου του 480 π.Χ. περίπου στην νότια Ελλάδα,στα στενά των Θερμοπυλών, όπου δυο στρατοί είναι έτοιμοι να δώσουν την τελευταία μάχη που θα κρίνει ποιος θα ζήσει και ποιος θα σκοτωθεί κάτω από τον καυτό ήλιο. Από την μια είναι οι 300 Σπαρτιάτες (η σωματοφυλακή του Βασιλιά Λεωνίδα) μαζί με τους 700 Θεσπιείς και από την άλλη μεριά η Περσική αυτοκρατορία που εκτεινόταν από τις ερήμους της Νουβίας (σημ. Σουδάν) ως τα χιονοσκέπαστα όρη της Αρμενίας και από τις οάσεις της Αιγύπτου εως την γόνιμη κοιλάδα του Ινδού ποταμού. Ο Πέρσης βασιλιάς των βασιλέων Ξέρξης είχε φέρει εκατοντάδες διαφορετικά έθνη από την αχανή αυτοκρατορία του για να κατακτήσει ένα φτωχό κομμάτι της Ευρώπης, αλλά οι άνθρωποί της άξιζαν εκατοντάδες φορές το βάρος τους σε χρυσάφι από άποψη φιλοπατρίας και αγάπης για την ελευθερία.
Στο χωριό των Αλπηνών κοντά στις Θερμοπύλες βρίσκονται οι τραυματισμένοι Έλληνες από τις δυο προηγούμενες μέρες της μάχης, ανάμεσα τους και δυο Σπαρτιάτες με οφθαλμολογικές φλεγμονές, καθιστώντας τους ουσιαστικά τυφλούς. Μόλις άκουσαν τον στρατό των Ελλήνων να υποχωρεί ρώτησαν τους είλωτες που τους φρόντιζαν τι συμβαίνει. Οι είλωτες τους είπαν πως δεν βλέπουν κανέναν Σπαρτιάτη μαζί με τους υπόλοιπους Έλληνες. Τότε με μιας και οι δύο κατάλαβαν πως οι Σπαρτιάτες θα τηρούσαν τον πατροπαράδοτο νόμο και δεν θα υποχωρούσαν, άλλα θα εγκατέλειπαν το πεδίο της μάχης μόνο νεκροί. Ο μεν Εύρυτος πρόσταξε τον είλωτά του να του φέρει τα όπλα του και να τον οδηγήσει στην μάχη δίπλα στους ατρόμητους πορφυροφορείς Σπαρτιάτες. Ο Αριστόδημος είπε στον δικό του είλωτα να του ετοιμάσει τα όπλα για να φύγει με τους άλλους Έλληνες. Μάλωσαν με το Εύρυτο για το τι πρέπει να κάνουν, αλλά ο Εύρυτος διάλεξε χωρίς δεύτερη σκέψη τον δρόμο της αρετής, όπως έκανε αιώνες πριν ο πρόγονος του Ηρακλής. Ο Εύρυτος την ίδια μέρα έπεσε νεκρός από τα χέρια των βαρβάρων, αλλά την ίδια ώρα πήγαινε στα Ηλύσια πεδία δοξασμένος και στεφανωμένος με τις δάφνες της ηθικής νίκης των Ελλήνων. Ο Αριστόδημος γύρισε στην Σπάρτη γλυτώνοντας μεν την πολυπόθητη ζωή του, αλλά ατιμασμένος στα μάτια των υπόλοιπών Σπαρτιατών. Του έδωσαν μάλιστα το προσωνύμιο "ο τρέσας", δηλαδή ο τρεμουλιάρης, ο δειλός με λίγα λόγια, αυτός που έτρεξε μακριά από την μάχη προδίδοντας έτσι του συμπολεμιστές του. Δεν του μιλούσε πλέον κανείς, τον περιφρονούσαν και αδιαφορούσαν για αυτόν όλοι. Αυτό για έναν Σπαρτιάτη ισοδυναμούσε με θάνατο, έναν ατιμωτικό και ανήθικο θάνατο. Καλύτερα να τον σκοτώνανε ή να τον βασάνιζαν παρά να του φέρονται σαν να μην υπάρχει.
Ο Αριστόδημος ο τρέσας ζήτησε στην επόμενη μάχη με τους βαρβάρους να είναι στην πρώτη γραμμή της μάχης. Η ευκαιρία του δόθηκε έναν χρόνο αργότερα στην πεδιάδα των Πλαταιών το 479 π.Χ., όπου πολέμησε και στέρησε την ζωή πολλών μακρυμάλων Μήδων, ώσπου να πέσει σκοτωμένος από τα χέρια των βαρβάρων. Ο Αριστόδημος έσωσε την τιμή του σαν Έλληνας και Σπαρτιάτης. Πλέον κανείς δεν μπορούσε να πει κάτι για αυτόν ή την οικογένειά του. Είχε περάσει στην αθανασία.
Αναδημοσίευση: Ευστάθιος
Σε αυτήν την ενότητα θα μιλήσουμε για τους άγνωστους Έλληνες που με τις πράξεις τους, τους λόγους που εξεφώνησαν και την εν γένει συμπεριφορά τους στην κοινωνία που εκπροσωπούσαν, επηρέασαν και σηματοδότησαν το ορμητικό ποτάμι του Ελληνισμού.
ΑπάντησηΔιαγραφή