ΠΕΙΡΑΙΑΣ: ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΟΝ ΜΥΘΟ..

Ο Πειραιάς είναι μια πόλη με ξεχωριστή ιστορία. Από τα αρχαία χρόνια ως σήμερα πρωταγωνιστεί στα ιστορικά δρώμενα του Ελλαδικού χώρου. Η ιστορική του διαδρομή είναι άρρηκτα δεμένη με τη θάλασσα, στην οποία οφείλει την οικονομική και πολιτιστική του ανάπτυξη.
Βρίσκεται βορειοδυτικά της Αθήνας και σε απόσταση 10 χλμ. από το κέντρο της πρωτεύουσας και βρέχεται από το Σαρωνικό κόλπο. Είναι χερσόνησος που περιβάλλεται από θάλασσα ( γεωλογικά, θεωρείται πως κατά την αρχαιότητα ήταν νησί), και έχει τρία λιμάνια (το κεντρικό, το Μικρολίμανο και τη Μαρίνα Ζέας). Από τα αρχαία χρόνια ως σήμερα ο Πειραιάς, ΄΄υπηρέτησε΄΄ την Αθήνα ως λιμάνι της και διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην άμυνα της πόλης. Την περίοδο των Περσικών πολέμων αποτέλεσε το λιμάνι των πολεμικών πλοίων του Αθηναίου στρατηγού Θεμιστοκλή. Το 86 π.Χ. καταστράφηκε τελείως από τους Ρωμαίους. Στα μεσαιωνικά χρόνια ονομάστηκε Πόρτο Λεόνε, από το μαρμάρινο άγαλμα του λιονταριού που βρισκόταν στη είσοδο του λιμανιού. Αυτό το σύμβολο του λιμανιού, κλάπηκε κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του Μοροζίνι και μεταφέρθηκε στη Βενετία. Έτσι σήμερα, στο λιμάνι έχει τοποθετηθεί ένα αντίγραφο αυτού του λιονταριού.
Το 1834 επιλέχθηκε ως κεντρικό εμπορικό λιμάνι της Αθήνας. Από τότε έχει ανακαινιστεί αρκετές φορές ώστε να εξυπηρετεί τις ανάγκες και τις σύγχρονες απαιτήσεις της εποχής. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα λιμάνια της Μεσογείου.
Από το λιμάνι του Πειραιά ξεκινούν όλες οι ακτοπλοϊκές γραμμές για τα νησιά της Ελλάδας αλλά και για τα λιμάνια του εξωτερικού.
Η πρόσβαση στο λιμάνι είναι ιδιαίτερα εύκολη καθώς απέναντι από την είσοδό του βρίσκεται ο σταθμός του Ηλεκτρικού Σιδηρόδρομου (γραμμή Πειραιάς – Κηφισιά). Καθώς και οι αφετηρίες πολλών λεωφορείων που συνδέουν το λιμάνι με το κέντρο της Αθήνας και τις υπόλοιπες περιοχές του Πειραιά.
Οι έντονοι ρυθμοί της ζωής στην περιοχή του λιμανιού γίνονται αμέσως αντιληπτοί. Κόσμος πηγαινοέρχεται και τα καταστήματα γύρω απ’ αυτό σφύζουν από εμπορική κίνηση.
Η καρδιά του Πειραιά χτυπά – αναμφισβήτητα στο λιμάνι. Όμως, ενδιαφέρον παρουσιάζει και η πόλη. Μια βόλτα στις γραφικές γειτονιές του Πειραιά, στους κεντρικούς δρόμους που παρουσιάζουν έντονη κυκλοφοριακή κίνηση, και στα διαχρονικά στέκια της νεολαίας - και όχι μόνο - αποκαλύπτει τις ομορφιές της πολυπρόσωπης πόλης.
Είναι μια πυκνοκατοικημένη και σε πολλά σημεία της άναρχα δομημένη πόλη, όπως εξάλλου και η Αθήνα. Αλλά λίγο η αλμύρα της θάλασσας, λίγο η μακραίωνη ιστορία της περιοχής που την έχει προικίσει με μια λάμψη και μια γοητεία ξεχωριστή, ανήγαγαν την πόλη του Πειραιά σε μούσα πολλών καλλιτεχνών. Δεκάδες τραγούδια γράφτηκαν και γνώρισαν μεγάλη επιτυχία. Ελληνικές κινηματογραφικές ταινίες γυρίστηκαν στις γραφικές γειτονιές της πόλης και στο λιμάνι που το σενάριό τους φωτογράφιζε τον τρόπο ζωής των ανθρώπων του Πειραιά.
Σήμερα, ο Πειραιάς έχει όλα τα στοιχεία μιας σύγχρονης πόλης, ενώ συγχρόνως διατηρεί και τα χαρακτηριστικά ενός μεγάλου ναυτιλιακού εμποροβιομηχανικού κέντρου.
Στα στολίδια της πόλης συγκαταλέγονται τα νεοκλασικά κτίρια που συναντάμε σε αρκετά κεντρικά σημεία του Πειραιά, το περίφημο Δημοτικό Θέατρο της πόλης που δεσπόζει στη πλατεία Κοραή, η Δημοτική Πινακοθήκη, το Αρχαιολογικό και το Ναυτικό μουσείο, τα Θεμιστόκλεια Τείχη, το Σηράγγιο (Σπηλιά του Παρασκευά), το Βεάκειο Θέατρο και άλλοι χώροι που συνδυάζουν τα παραδοσιακά με τα μοντέρνα αρχιτεκτονικά στοιχεία.
Από τα πιο πολυσύχναστα μέρη του Πειραιά είναι το Μικρολίμανο (ή Τουρκολίμανο, όπως ονομαζόταν παλιά) και το Πασαλιμάνι. Σ’ αυτές τις περιοχές λειτουργούν πολλές ταβέρνες και εστιατόρια, καφετέριες και bars που αποτελούν στέκια της νεολαίας αλλά και μεγαλύτερων ανθρώπων. Ειδικά την καλοκαιρινή περίοδο που η θάλασσα τραβά σαν μαγνήτης τα πλήθη, ο Πειραιάς αποτελεί σημείο αναφοράς για τη διασκέδαση των κατοίκων της πρωτεύουσας.

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΛΙΜΑΝΙ
Στο κεντρικό λιμάνι του Πειραιά χτυπά η καρδιά της πόλης. Βρίσκεται σε απόσταση 10 χμ. βορειοδυτικά της Αθήνας. Είναι το μεγαλύτερο λιμάνι της Ευρώπης και ένα από τα μεγαλύτερα στον κόσμο στην επιβατική κίνηση. Αξίζει να αναφέρουμε ότι εξυπηρετεί περίπου 20 εκατομμύρια επιβάτες ετησίως.
Αποτελεί το βασικό συνδετικό κρίκο της Ηπειρωτικής Ελλάδας με τα νησιά του Αιγαίου (Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, Βορειοανατολικό Αιγαίο), του Σαρωνικού Κόλπου και την Κρήτη, αλλά και τη βασική θαλάσσια πύλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο νοτιοανατολικό της άκρο.
Από τα αρχαία χρόνια το λιμάνι του Πειραιά διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην άμυνα της Αθήνας. Ο Θεμιστοκλής ήταν ο πρώτος που συνειδητοποίησε τη σημασία του για την πόλη της Αθήνας και εκμεταλλεύτηκε τη στρατηγική του θέση, με το να το αναγάγει σε κύριο λιμάνι των Αθηνών, στη θέση του κόλπου του Φαλήρου, τον οποίο χρησιμοποιούσαν οι Αθηναίοι έως τον 5ο π.Χ. αιώνα. Έτσι, την περίοδο των περσικών πολέμων ο Πειραιάς αποτέλεσε το λιμάνι των πολεμικών πλοίων του Αθηναίου στρατηγού Θεμιστοκλή.
Επιθυμώντας την ύπαρξη ενός ασφαλούς κι οχυρωμένου λιμανιού για την πόλη της Αθήνας, την περίοδο 493 – 479 π.Χ. κτίστηκε το Πειραϊκό τείχος, τμήματα του οποίου σώζονται ως τις μέρες μας στη περιοχή της Φρεαττύδας.
Τη χρυσή εποχή του Περικλή, τα οχυρωματικά έργα του λιμανιού ολοκληρώθηκαν. Τότε κτίστηκαν τα Μακρά Τείχη, τα οποία προστάτευαν και τις δυο πλευρές του δρόμου σε όλη τη διαδρομή από τον Πειραιά μέχρι την Αθήνα.
Στα μεσαιωνικά χρόνια το λιμάνι ονομάστηκε Πόρτο Λεόνε, από το μαρμάρινο άγαλμα του λιονταριού που βρισκόταν στη είσοδο του λιμανιού. Αυτό, το σύμβολο του λιμανιού, κλάπηκε κατά τη διάρκεια της εκστρατείας του Μοροζίνι και μεταφέρθηκε στη Βενετία. Σήμερα, στο λιμάνι έχει τοποθετηθεί ένα αντίγραφο αυτού του λιονταριού.
Το 1834 επιλέχθηκε ως κεντρικό εμπορικό λιμάνι της Αθήνας. Από τότε έχει ανακαινιστεί αρκετές φορές ώστε να εξυπηρετεί τις ανάγκες και τις σύγχρονες απαιτήσεις της εποχής.
Από το λιμάνι ξεκινούν όλες οι ακτοπλοϊκές γραμμές για τα νησιά της Ελλάδας αλλά και για τα λιμάνια του εξωτερικού. Για την καλύτερη εξυπηρέτηση του κόσμου υπάρχουν διαφορετικά σημεία αναχώρησης για τα νησιά των Κυκλάδων, του βορειοανατολικού Αιγαίου, των Δωδεκανήσων, της Κρήτης και των νησιών του Αργοσαρωνικού Κόλπου. Ενώ στη νοτιοδυτική πλευρά του λιμανιού αράζουν τα πλοία των διεθνών γραμμών και τα κρουαζιερόπλοια.
Η πρόσβαση στο λιμάνι είναι ιδιαίτερα εύκολη καθώς απέναντι από την είσοδό του βρίσκεται ο σταθμός του Ηλεκτρικού Σιδηρόδρομου (γραμμή Πειραιάς – Κηφισιά) αλλά και οι αφετηρίες πολλών λεωφορείων που συνδέουν το λιμάνι με περιοχές της ευρύτερης περιοχής του Πειραιά και της Αθήνας.



ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Το αρχαιολογικό μουσείο του Πειραιά στεγάζεται σ’ ένα σύγχρονο διώροφο κτίριο που βρίσκεται στην οδό Χαριλάου Τρικούπη 31.
Στις αίθουσες του μουσείου εκτίθενται κυρίως γλυπτά που ανακαλύφθηκαν στον Πειραιά και στις Αττικές Ακτές. Μέσα από τα εκθέματα του μουσείου παρουσιάζεται η ιστορία του Πειραιά. Οι περίοδοι της ακμής και της παρακμής της πόλης διαφαίνονται μέσα από τα μοναδικά δείγματα τέχνης. Από τα εκθέματα του μουσείου ξεχωρίζουν τα πέντε χάλκινα αγάλματα που ανακαλύφθηκαν στον Πειραιά το 1959, ο αρχαϊκός Κούρος του Απόλλωνα, τα δυο αγάλματα της θεάς Άρτεμις, το άγαλμα της Αθηνάς και μια μάσκα αρχαίας τραγωδίας που χρονολογείται από τον 4ο π.Χ. αιώνα.

ΝΑΥΤΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ
Το ναυτικό μουσείο του Πειραιά στεγάζεται σ’ ένα κτίριο που κατασκευάστηκε γι’ αυτόν ακριβώς τον σκοπό. Βρίσκεται στη Μαρίνα της Ζέας. Τα εκθέματα του μουσείου καλύπτουν περίπου 3000 χρόνια ελληνικής ναυτικής ιστορίας.
Στις αίθουσες του μουσείου θα δείτε ομοιώματα πλοίων, ναυτικά εργαλεία, διάφορα αντικείμενα, γκραβούρες, φωτογραφίες, ιστορικά έγγραφα που φανερώνουν πτυχές της ναυτικής παράδοσης και της ιστορίας της Ελλάδας.
Ξεχωριστής σημασίας είναι η συλλογή με τα εκθέματα που σχετίζονται με τον αρχαίο Πειραιά, την επανάσταση του 1821, τη δράση του πολεμικού ναυτικού μας στη νεότερη ιστορία (1912 – 1944) και την εμπορική μας ναυτιλία.



ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ
Το Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά βρίσκεται σ’ ένα από τα κεντρικότερα σημεία της πόλης, στην πλατεία Κοραή. Κτίστηκε τη δεκαετία του 1880, σε νεοκλασικό στυλ και είναι έργο του αρχιτέκτονα Ιωάννη Λαζαρίμου. Πρόκειται για ένα επιβλητικό κτίριο που αποτελεί ένα απόλυτα συμμετρικό ορθογώνιο διαστάσεων 34 Χ 45 μ. Ιδιαίτερα εντυπωσιακά αρχιτεκτονικά στοιχεία αποτελούν η είσοδος με το πρόπυλο, τους κίονες Κορινθιακού ρυθμού και το αέτωμα, αλλά και η εσωτερική διαρρύθμιση του κτιρίου που εντυπωσιάζουν τους επισκέπτες.
Το θέατρο κατασκευάστηκε με πρότυπο το “Theatre d’ Odeon” των Παρισίων. Η αίθουσα είναι πεταλόσχημη, με πλατεία, θεωρεία και εξώστες σε τέσσερα επίπεδα, συνολικής χωρητικότητας 1.300 περίπου θέσεων. Η σκηνή είναι διαστάσεων 20 Χ 14 μ. με προσκήνιο και χώρο ορχήστρας. Το ύψος του πύργου σκηνής είναι 18μ. και το βάθος του υποσκηνίου 9μ. Η ακουστική του θεάτρου είναι θαυμάσια.
Το φουαγιέ είναι διώροφο και αναπτύσσεται γύρω από το πέταλο της αίθουσας. Αρχικά φιλοξενούσε χορούς φιλανθρωπικών συλλόγων και αργότερα εξελίχθηκε σε χώρο εκθέσεων και διαλέξεων.
Στο Δημοτικό Θέατρο έχουν φιλοξενηθεί πολλοί γνωστοί ελληνικοί και ξένοι θίασοι του λυρικού και δραματικού ρεπερτορίου, καθώς επίσης και χορευτικά συγκροτήματα, μουσικά και χορωδιακά σύνολα κλπ.



ΒΕΑΚΕΙΟ ΘΕΑΤΡΟ
Το Βεάκειο Θέατρο βρίσκεται στην περιοχή της Καστέλας, πάνω στο λόφο του Προφήτη Ηλία. Κατασκευάστηκε και άρχισε να λειτουργεί από το 1969. Ονομάστηκε Βεάκειο προς τιμήν του μεγάλου Έλληνα ηθοποιού Αιμίλιου Βεάκη ο οποίος είχε γεννηθεί στον Πειραιά.
Το Βεάκειο Θέατρο λειτουργεί τους καλοκαιρινούς μήνες και φιλοξενεί αξιόλογες πολιτιστικές εκδηλώσεις. Στη σκηνή του έχουν παρουσιάσει σπουδαίες παραστάσεις ελληνικοί και ξένοι θίασοι. Επίσης, έχει φιλοξενήσει και συναυλίες γνωστών καλλιτεχνών και φολκλορικών συγκροτημάτων διεθνούς φήμης.


ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ: Η.Σ.Α.Π.
Απέναντι από την είσοδο του κεντρικού λιμανιού βρίσκεται το μεγαλοπρεπές κτίριο του Ηλεκτρικού Σιδηροδρομικού Σταθμού. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό οικοδόμημα που κτίστηκε το 1929 και χαρακτηρίζεται από τον αψιδωτό του θόλο. Στην αρχιτεκτονική του δόμηση είναι εμφανής οι επιρροές από τους σταθμούς των ευρωπαϊκών χωρών που κατασκευάστηκαν εκείνη την περίοδο. Το κτίριο ανακαινίστηκε πρόσφατα και απέκτησε την παλιά του αίγλη.
Ο σταθμός του Πειραιά λειτουργεί από το 1869, όταν εγκαινιάστηκε ο Ηλεκτρικός Σιδηρόδρομος Θησείο – Πειραιάς, ο οποίος συνέδεε την Αθήνα με το λιμάνι της.
Η άμεση γειτνίασή του σταθμού με το λιμάνι της πρωτεύουσας, τον καθιστά ιδιαίτερης σημασίας.