Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ(5) - ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΦΡΑΓΜΑΤΑ

Μέρος 5ον

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΡΟ

ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΦΡΑΓΜΑΤΑ

    Η ανάγκη εξασφαλίσεως νερού για τους ίδιους και για να ποτίσουν τα χωράφια και τα ζώα τους, ανάγκασε τους ανθρώπους να αρχίσουν να κατασκευάζουν φράγματα από τα πολύ παλιά χρόνια.
    Τα φράγματα είναι από τα πρώτα τεχνολογικά κατασκευάσματα του ανθρώπου, αφού οι πρώτες κατασκευές ανάγονται στα προϊστορικά χρόνια.
  -  Στο Μπασκίρ του Καυκάσου ανακαλύφθηκε ένα πελώριο σύστημα καναλιών και φραγμάτων. Οι αρχαιολόγοι προσπαθούν να ερευνήσουν το γιγαντιαίο αρδευτικό αυτό σύστημα: Υπάρχουν δύο συστήματα καναλιών με πλάτος 500 μέτρα, 12 φράγματα από 300 μέχρι 500 μέτρα φαρδιά και μήκος περίπου 10 χιλιόμετρα. Για να δημιουργηθεί τέτοια κατασκευή θα πρέπει να σκαφτεί και να μετακινηθεί ένας όγκος από 4 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα χώματος! Σύμφωνα μάλιστα με τον χάρτη, ο ποταμός Μπελάγια κυλάει σε τεχνητή κοίτη! Το "χειρότερο" από όλα είναι ότι τα ευρήματα "πηγαίνουν" τον χρόνο κατασκευής εκατομμύρια χρόνια πίσω!!!
  -  Οι αρχαίοι Χμέρ έφτιαξαν επίσης μεγάλα αρδευτικά έργα στην Καμπότζη όπου ανακαλύφθηκαν δύο αρχαιότατης δεξαμενές που υπολογίσθηκε ότι χωράνε από δέκα εκατομμύρια τόνους νερό η κάθε μία. Αυτό σημαίνει έναν λάκκο με ένα χιλιόμετρο πλάτος, ένα χιλιόμετρο μήκος και δέκα μέτρα βάθος!
  -  Πιο "καινούργια" φράγματα αναφέρονται στον ποταμό Ιορδάνη και Τίγρη.
  -  Το 4.000 προ Χριστού κατασκευάστηκε στην Αίγυπτο φράγμα στον ποταμό Νείλο που διατηρήθηκε για 4.500 χρόνια περίπου.
  -  Ένα φράγμα "μωρό" κατασκευάστηκε στην Ισπανία το 1755 και τελικά καταστράφηκε το 1891.
  -  Πολύ αργότερα με την ανάπτυξη της τεχνολογίας ήρθε και η αξιοποίηση του νερού στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
     Με την κατασκευή των φραγμάτων το νερό συγκεντρώνεται και χρησιμοποιείται για άρδευση, ύδρευση ή για την κίνηση υδροστρόβιλων και παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Συνήθως το νερό που πηγαίνει  για άρδευση ή ύδρευση πρώτα "αποδίδει" την ενέργειά του μέσα στις υδρογεννήτριες των φραγμάτων.
    Όπως λέει και η λέξη τα φράγματα είναι κατασκευές που δημιουργούνται κάθετα στην κοίτη συνήθως ενός ποταμού. Ανακόπτουν την ροή του νερού και έτσι αποθηκεύουν το νερό για μελλοντική χρήση σε περιόδους ξηρασίας.
    Οι κατασκευές αυτές είναι από γιγάντιες μέχρι και πολύ μικρές, ανάλογα με το τι δουλειά πρόκειται να κάνουν.
  -  Φράγματα ανάσχεσης. Αυτά συνήθως είναι πολύ μικρά και χρησιμοποιούνται για να κόβουν την ορμή των χειμάρρων. Έτσι το νερό κατεβαίνει χωρίς να αναπτύσσει ταχύτητα και δεν μπορεί να προκαλέσει πλημμύρες και καταστροφές. Επιπλέον χρησιμεύουν στο να συλλέγουν τις φερτές ύλες, όπως κορμούς δένδρων, πέτρες και χώματα. Έτσι το νερό του χειμάρρου γίνεται ακόμα λιγότερο επικίνδυνο. Εάν χτιστούν με γερή λιθοδομή ομορφαίνουν τις γυμνές πλαγιές, μπορούν να συγκρατήσουν χώμα όπου φυτρώνουν δέντρα και άλλα φυτά και γενικά απορροφούν κάποιες ποσότητες νερού που πηγαίνουν στο έδαφος.
  -  Φράγματα εκτροπής. Είναι είτε μόνιμα είτε προσωρινά. Χρησιμεύουν για να εκτρέπουν το νερό προς άλλη κατεύθυνση. Έτσι το νερό πηγαίνει στην τεχνητή λίμνη ή αλλάζει προσωρινά κατεύθυνση για να γίνει δυνατή η εκτέλεση διαφόρων εργασιών. Πολλές φορές τα χρησιμοποιούν στην κατασκευή των φραγμάτων συγκέντρωσης.
  -  Φράγματα συγκέντρωσης νερού. Χρησιμοποιούνται για να δημιουργούν τεχνητές λίμνες όπου συγκεντρώνεται το νερό. Χρειάζονται κάποια προσοχή στην σχεδίασή τους γιατί υπάρχει πιθανότητα να καταρρεύσουν και να προκαλέσουν σημαντικές ζημιές.
    Επίσης υπάρχει η πιθανότητα να ενεργοποιήσουν, με το βάρος του νερού που συγκρατούν, άγνωστα σεισμικά ρήγματα στην περιοχή που χτίζονται. Το φαινόμενο έχει ήδη παρατηρηθεί στο εξωτερικό και λαμβάνεται υπόψιν στον σχεδιασμό των μεγάλων φραγμάτων.
    Εάν γίνει σωστή περιβαλλοντική μελέτη και χρήση έχουν πολλά πλεονεκτήματα.
    Πρώτα πρώτα αναζωογονείται το περιβάλλον καθώς φυτρώνουν δέντρα. Αλλάζει το μικροκλίμα από την ύπαρξη του νερού. Η λίμνη αποκτά ζωή με πουλιά και ψάρια που μπορούν να μεταφερθούν εκεί. Συνήθως οι τεχνητές λίμνες "σπέρνονται" με λιμναία ψάρια, τα οποία αποτελούν ένα αρκετά καλό εισόδημα για εκείνους που γίνονται ψαράδες, γιατί συνήθως έχασαν τα χωράφια τους από το νερό.
    Επιπλέον συμπληρώνει με νερό τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα, ο οποίος εάν χρησιμοποιείται με σύνεση δεν πρόκειται να κατεβάσει το επίπεδό του.
    Τ φράγματα είναι από την φύση τους δαπανηρά, αφού συνήθως έχουν τεράστιο όγκο και απαιτείται πολύς χρόνος για να κατασκευαστούν. Τελικά όμως παρουσιάζουν μεγάλα οικονομικά οφέλη. Η κατασκευή ενός φράγματος, απαιτεί προσεκτική μελέτη και γνώση της περιοχής που θα γίνει το έργο. Πρόκειται για πολύ ιδιόμορφα έργα. Δεν είναι δυνατόν να τυποποιηθούν. Κάθε ένα φράγμα έχει την δική του διαφορετική λειτουργία, συγκεκριμένους φυσικούς παράγοντες και συγκεκριμένο φυσικό περιβάλλον. Όλα αυτά παίζουν σημαντικό ρόλο στην θεμελίωση και την κατασκευή του.
    Πρέπει να υπολογιστεί ένας μεγάλος αριθμός στοιχείων όπως:
  -  Ο όγκος των υδάτων που θα πρέπει να συγκρατεί.
  -  Η μορφολογία της περιοχής.
  -  Το σημείο κατασκευής έτσι ώστε το φράγμα να είναι όσο το δυνατόν φτηνότερο και γερό ταυτόχρονα.
  -  Η πιθανότητα κατολίσθησης βράχων και χώματος που θα μπορούσε να καταστρέψει το φράγμα.
  -  Η ποσότητα των φερτών υλών που θα κατεβαίνουν μαζί με το νερό, γιατί σταδιακά μειώνουν την χωρητικότητα της τεχνητής λίμνης.
  -  Η έκταση της περιοχής που θα τροφοδοτεί με νερό της βροχής το φράγμα. Πρόκειται για την <<λεκάνη απορροής>>.
  -  Η ετήσια ποσότητα νερού που θα έρχεται στο φράγμα.
  -  Η πιθανότητα δημιουργίας πάγου τον χειμώνα και πόσο θα επηρεάσει κάτι τέτοιο την συνολική κατασκευή.
  -  Η σεισμικότητα της περιοχής και η πιθανότητα ενεργοποίησης κρυμμένων ρηγμάτων από το βάρος του νερού.
  -  Η ποιότητα του υπεδάφους.
  -  Η ύπαρξη ή όχι υπογείων ταμιευτήρων.
  -  Η έκταση της περιοχής που θα αρδεύεται.
  -  Θα πρέπει να υπολογιστούν οι κατάλληλες υπερχειλίσεις έτσι ώστε σε μία απότομη βροχή να μπορούν να υπερχειλίσουν τα νερά των χειμάρρων χωρίς το νερό να σκεπάσει το φράγμα, οπότε μπορεί να το καταστρέψει.
    Ανάλογα με την περίπτωση μπορούν να κατασκευαστούν μια μεγάλη ποικιλία από φράγματα:
  -  Εάν το μέρος είναι στενό, όπως συμβαίνει σε πολλές χαράδρες, τότε κατασκευάζεται ένα τοξοειδές φράγμα το οποίο "ακουμπάει" πάνω στις πλαγιές, οι οποίες και απορροφούν την πίεση του νερού.
  -  Εάν η περιοχή που πρέπει να κλειστεί είναι μεγάλη τότε το φράγμα κατασκευάζεται σε ευθεία γραμμή.
    Ανάλογα επίσης με την περίπτωση τα φράγματα μπορούν να κατασκευαστούν από:
  -  Σκυρόδεμα, καλά πακτωμένο στον βράχο του υπεδάφους. Το βάρος και η καλή θεμελίωση μπορεί να μεταφέρει τις πιέσεις στο έδαφος με αποτέλεσμα το φράγμα να μένει σταθερό και ασφαλές. Το βάρος είναι εκείνο που εξασφαλίζει την απόσβεση των δυνάμεων ολίσθησης και ανατροπής που εξασκούνται από το νερό. Τελικά οι αναπτυσσόμενες δυνάμεις που είναι κυρίως υδροστατικές, αντισταθμίζονται από το βάρος του φράγματος και την θεμελίωση στο έδαφος.
  -  Χωμάτινα τραπεζοειδή φράγματα. Η μορφή των φραγμάτων αυτών έχει τραπεζοειδή διατομή και στο στενό επάνω μέρος συνήθως κατασκευάζεται και δρόμος, οπότε το φράγμα επιτελεί και τον ρόλο της γέφυρας. Στο κέντρο του φράγματος κατασκευάζεται ένα στρώμα καλής ποιότητας αργίλου, ο οποίος είναι αδιαπέραστος από το νερό και μονώνει το φράγμα αποτρέποντας τις διαρροές. Γύρω από τον πυρήνα τοποθετείται χώμα που διαμορφώνει τελικά το σώμα του φράγματος.
    Τα χωμάτινα φράγματα προτιμούνται, από τα φράγματα σκυροδέματος, γιατί έχουν πολλές απαιτήσεις σχετικά με την ποιότητα του εδάφους στο οποίο κατασκευάζονται. Τελικά είναι φτηνότερα και ευκολότερα στην κατασκευή και έχουν στατική λειτουργία παρόμοια με τα φράγματα από μπετόν.
  -  "Πέτρινα" φράγματα. Κατασκευάζονται από πέτρες διαφόρων μεγεθών που συσσωρεύονται όπως ακριβώς το χώμα και εξασφαλίζουν σταθερότητα στην "μόνωση" του αργίλου που θα κρατήσει το νερό.
    Οι συσσωρευμένες πέτρες πρέπει να έχουν περίπου το ίδιο μέγεθος. Τοποθετούνται σε στρώματα και κάθε ένα στρώμα συμπιέζεται με μηχανήματα για να αποκτήσει σταθερότητα.
    Το ότι ένα φράγμα είναι πολύ χρήσιμο στην οικονομία μίας περιοχής είναι αναμφισβήτητο. Μπορούμε όμως να δούμε μερικά παραδείγματα από την Ελλάδα για να καταλάβουμε τι γίνεται.
    Εκατομμύρια κυβικά νερού καταλήγουν κάθε χρόνο στη θάλασσα από τα νησιά μας που ακόμη και τον χειμώνα αντιμετωπίζουν έλλειψη νερού.
    Πολλά μικρά φράγματα, που θα συγκρατούσαν το νερό της βροχής, θα μπορούσαν να ξεδιψάσουν κυριολεκτικά τα νησιά μας, που ενώ βουλιάζουν και καταστρέφονται από του χείμαρρους τον χειμώνα, το καλοκαίρι πραγματικά λένε <<το νερό νεράκι>>.
    Μόνο στην Ικαρία καταλήγουν αναξιοποίητα στη θάλασσα κάπου 80.000.000 κυβικά μέτρα τον χρόνο, ενώ στη Σάμο οι αντίστοιχες ποσότητες υπολογίζονται στα 60.000.000 κυβικά μέτρα.
    Έτσι, με μικρά τεχνητά φράγματα θα μπορούσαν να συγκεντρώνονται από 30 μέχρι 40 εκατομμύρια κυβικά μέτρα στην Ικαρία, ενώ στη Σάμο πάνω από 20.000.000 κυβικά μέτρα.
    Χαρακτηριστικά μια δεξαμενή χωρητικότητας 1.000.000 κυβικών μέτρων, που φτιάχτηκε στη θέση Πέζι της Ικαρίας, γέμισε με μια μόνο μπόρα. Η δεξαμενή αυτή έλυσε οριστικά το πρόβλημα υδροδότησης σε μεγάλο μέρος των κατοίκων.
    Από την άλλη μεριά μόνο την περίοδο από το 2004 μέχρι και το 2006 ξοδεύτηκαν για την μεταφορά νερού με υδροφόρες στα άνυδρα νησιά 25,5 εκατομμύρια ευρώ, χωρίς να υπολογίσουμε το πόσο πλήρωσαν οι κάτοικοι για να το αγοράσουν.
    Η κατασκευή επομένως μικρών ή και μεγαλύτερων, ανάλογα με την περίπτωση, φραγμάτων θα μπορούσε να εξοικονομήσει νερό για τους κατοίκους και να εμπλουτίσει τον υδροφόρο ορίζοντα που ταλαιπωρείται αφάνταστα.
    Ένα άλλο παράδειγμα είναι η Μύκονος. Ενώ είναι ένα ξερό νησί, έχουν κατασκευαστεί δύο φράγματα στην περιοχή Μαράθι. Η συνολική χωρητικότητα είναι 4.000.000 κυβικά μέτρα νερού. Έτσι λύθηκε οριστικά το πρόβλημα της ύδρευσης.
    Επιπλέον επειδή έγινε σωστή μελέτη δεν έχει γίνει καμία ζημιά στο περιβάλλον. Αντιθέτως έχουν αρχίσει να συχνάζουν στις τεχνητές λίμνες πουλιά που δεν υπήρχαν πριν ενώ το νερό έχει ζωντανέψει όλη την περιοχή, πουλιά που δεν τα είχαμε ξαναδεί και η περιοχή είναι γεμάτη ζωή. Ακόμη έχει κατασκευαστεί ένα εργοστάσιο αφαλάτωσης που παρέχει 2.000 κυβικά μέτρα πόσιμο νερό την ημέρα για την περίοδο της έντονης λειψυδρίας. Τα στοιχεία δεν αφήνουν κανενός είδους αμφιβολία για το σχετικό κόστος. Ένα κυβικό μέτρο νερού κοστίζει 1,7 ευρώ για να αφαλατοθεί, ενώ η μεταφορά του με υδροφόρα ξεπερνάει τα 7,3 ευρώ. έτσι με την κατάλληλη υποδομή και την εκπαίδευση των κατοίκων τα νησιά μας μπορούν να σωθούν από τον <<θάνατο από δίψα>>. Τα ίδια μέτρα θα πρέπει να παρθούν και στην ηπειρωτική Ελλάδα όπου το πρόβλημα είναι μικρότερο αλλά συνεχώς αυξάνει. Τα μέτρα είναι πολύ συγκεκριμένα και σχετικά εύκολο να παρθούν:
  -  Πρέπει να εγκατασταθούν βελτιωμένα συστήματα άρδευσης στις καλλιέργειες, κυρίως με σταγόνες.
  -  Τα λουλούδια να ποτίζονται με ποτιστήρι ή με "σταγόνες".
  -  Το πότισμα να μην γίνεται κατά τις ώρες που υπάρχει έντονη ζέστη γιατί το νερό εξατμίζεται μέχρι και ποσοστό 60%.
  -  Για τον ίδιο λόγο να μην ποτίζονται τα χωράφια όταν φυσάνε ισχυροί και ζεστοί άνεμοι την ημέρα.
  -  Να αποθηκεύεται το νερό της βροχής που μαζεύεται στις οροφές των θερμοκηπίων, μέσα σε δεξαμενές, οπότε θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην άρδευση.
  -  Να μην υπάρχουν απώλειες νερού στις σωλήνες μεταφοράς και γενικά στα δίκτυα άρδευσης.
  -  Να γίνεται τακτικά έλεγχος στην υδραυλική εγκατάσταση, και να επιδιορθώνονται οι βρύσες που στάζουν και τα καζανάκια που τρέχουν.
  -  Να προτιμώνται καλλιέργειες που έχουν μικρές απαιτήσεις σε νερό.
  -  Τα πλυντήρια ρούχων και πιάτων να χρησιμοποιούνται μόνο όταν είναι γεμάτα.
  -  Το πλύσιμο των αυτοκινήτων να γίνεται με κουβά και όχι με λάστιχο
  -  Γενικά να προσπαθούμε να κάνουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη οικονομία σε αυτό το πολύτιμο αγαθό.

ΝΕΡΟ ΚΑΙ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ

1) Αφρική.

    Από χρόνια παρατηρούνται ανησυχητικά φαινόμενα σχετικά με την διαχείριση των υδάτων. Στην Αφρική βρίσκονται 19 από τις 25 χώρες του κόσμου, όπου το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού δεν έχει πρόσβαση σε καθαρό νερό.
    Στην Αλγερία και την Τυνησία οι ανάγκες του πληθυσμού σε πόσιμο νερό ξεπερνούν ήδη κατά 10% τα υπάρχοντα αποθέματα. Με απλά λόγια ένας στους 11 κατοίκους δεν έχει πρόσβαση σε πόσιμο νερό.
    Και μόνο η κατάσταση στην Αιθιοπία δείχνει τι μπορεί να συμβεί όταν <<φύγει το νερό>>. Ήδη πάνω από οκτώ εκατομμύρια Αιθίοπες αντιμετωπίζουν άμεσο πρόβλημα επιβίωσης, λόγω ασιτίας. Η έλλειψη του νερού δεν επιτρέπει να καλλιεργηθεί σχεδόν τίποτε. Η χώρα αυτή ουσιαστικά καταστράφει από τον εμφύλιο πόλεμο και τις έντονες ξηρασίες. Περισσότερο από ένα εκατομμύριο άνθρωποι λιμοκτονούν και εκατομμύρια υποσιτίζονται..
    Η Αιθιοπία, το Σουδάν και η Αίγυπτος, είναι οι μεγαλύτερες από τις οκτώ "διψασμένες χώρες", που χρησιμοποιούν νερό από τον Νείλο. Τα πράγματα θα γίνουν ακόμα χειρότερα αφού μόνο ο πληθυσμός της Αιγύπτου μέσα στις επόμενες τρεις δεκαετίες, θα ξεπεράσει τα 100 εκατομμύρια.
    Οι Αιθίοπες σχεδιάζουν να ανακουφίσουν την δίψα τους παίρνοντας νερό από τον Νείλο. Αλλά αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει άμεση τριβή και σύγκρουση της Αιθιοπίας με το Σουδάν και την Αίγυπτο, που δεν θα επιτρέψουν να λιγοστέψει το μερίδιο που ήδη παίρνουν από το ποτάμι.

2) Μέση Ανατολή.

    Ο πόλεμος του Ισραήλ με τους Άραβες δεν είναι μόνο θρησκευτικός ή μόνο εδαφικός. Το νερό ήταν πάντα στρατηγικής σημασίας στην μακροχρόνια έχθρα μεταξύ του Ισραήλ και της Ιορδανίας, χώρες που μοιράζονται την λεκάνη του ποταμού Ιορδάνη. Ο Ιορδάνης είναι το μόνο φυσικό σύνορο ανάμεσα στη Συρία, την Ιορδανία και το Ισραήλ. Οι πηγές του βρίσκονται στη Νότιο Συρία. Οι Ισραηλινοί οικισμοί δημιουργούνται σε στρατηγικά σημεία όπου υπάρχει υπόγειο απόθεμα νερού.
    Η παρούσα Ισραηλινο-Παλαιστινιακή και Αραβο-Ισραηλινή διένεξη φαίνεται να έχει τις ρίζες της στις διαφωνίες για το νερό, όταν στα μέσα της δεκαετίας του 1960, το Ισραήλ αποφάσισε να αντιδράσει για την τότε σχεδιαζόμενη εκτροπή του ποταμού Ιορδάνη. Φυσικά δεν θα μπορούσε να αφήσει τον <<εχθρό>> να αποκτήσει ένα τέτοιο πλεονέκτημα τόσο ζωτικής σημασίας. Εξάλλου το Ισραήλ έχει δηλώσει πως οποιαδήποτε αλλαγή στη ροή του ποταμού συνιστά αιτία πολέμου αφού είναι η κύρια πηγή τροφοδοσίας νερού για αυτό!

3) Σοβιετική ένωση και Ανατολική Ευρώπη.

    Στη Σοβιετική Ένωση και την Ανατολική Ευρώπη το 1/3 των ποταμών της χώρας είναι ακατάλληλο για οποιαδήποτε χρήση. Η ρύπανση του Βόλγα εξαφάνισε την βιομηχανία χαβιαριού και φυσικά επέφερε μεγάλη οικονομική ζημιά.
    Η οικονομία της Φιλανδίας απειλείται επίσης λόγω της κακής διαχείρισης των υδάτων από την Σοβιετική Ένωση. Προκειμένου να διακινδυνεύσει την καταστροφή των ιχθυοπαραγωγικών περιοχών της Βαλτικής θάλασσας, η Φιλανδική κυβέρνηση είναι διαθέσιμη να βοηθήσει με χρήματα στην κατεδάφιση ενός φράγματος στο Λένινγκραντ.
    Αυτό θα επιτρέψει στο ποτάμι να φέρει νέες θρεπτικές ουσίες από την ξηρά για να αυξηθεί πάλι ο πληθυσμός των ψαριών στην Βαλτική. Ανάλογο πρόβλημα υπήρξε στην Μεσόγειο με την κατασκευή του φράγματος του Νείλου.

4) Μεξικό.

    Οι πηγές του νερού έχουν μολυνθεί με βιομηχανικά απόβλητα, με αστικές ακαθαρσίες και μικρόβια. Ακόμη και το βρώμικο αυτό νερό είναι λίγο. Οι ανάγκες της Πόλης του Μεξικού, με τα 20 εκατομμύρια κατοίκους, είναι τόσο μεγάλες ώστε έχουν ως συνέπεια την πτώση του κύριου υδροφόρου ορίζοντα, κατά 3,5 μέτρα ετησίως. Επιπλέον το 30% του νερού που καταναλώνεται σπαταλιέται σε διαρροές των παμπάλαιου συστήματος ύδρευσης.
    Αιτία για όλα αυτά είναι ο ελλιπής χωροταξιακός σχεδιασμός και φυσικά η αποδάσωση που έχει προκαλέσει σχετική ξηρασία. ενώ τα νερά δεν απορροφούνται πλέον από τη γη αλλά καταλήγουν στη Θάλασσα. Όλα αυτά έχουν προκαλέσει την μεγάλη έλλειψη νερού στο Μεξικό αλλά και σε όλες τις μεγάλες πόλεις.

5) Ηνωμένες Πολιτείες.

    Οι Ηνωμένες πολιτείες υποφέρουν απ΄ όλα τα είδη κρίσης του νερού της υδρογείου. Σχεδόν οι μισοί ποταμοί, λίμνες και ρεύματα βρέθηκαν κατεστραμμένα από την μόλυνση ή απειλούμενα από την ρύπανση, κατά τις εκτιμήσεις της Υπηρεσίας Προστασίας Περιβάλλοντος. Τα δημόσια υδατικά αποθέματα σταμάτησαν να αντλούνται, διότι ρυπάνθηκαν τα υπόγεια νερά. Τα ποιο σοβαρά προβλήματα εμφανίζονται στη Δύση όπου οι κακές πρακτικές διαχείρισης του νερού, η οργιαστική ανάπτυξη και η μεγάλη ξηρασία προκαλούν σοβαρά προβλήματα. Πολλές παράκτιες περιοχές έχουν βουλιάξει κυριολεκτικά, αφού η γη έπαθε καθίζηση λόγω της υπόγειας αποστράγγισης και σκεπάστηκε με θάλασσα.

6) Ασία.

    Στην Ασία, ο Γάγγης αποτελεί την βασικότερη πηγή ύδρευσης του  ενός δισεκατομμυρίου κατοίκων της Ινδίας, αλλά και του Μπαγκλαντές. Πέντε χώρες της κςντρικής Ασίας μοιράζονται μόνο δύο ποταμούς, τον Αμού Νταριά και τον Σιρ Νταριά.
    Η λίμνη γνωστή με το όνομα θάλασσα της Αράλης τροφοδοτείται από τους Αμού Νταριά και Σιρ Νταριά. Η αλόγιστη εκτροπή και χρήση των νερών των ποταμών, η εντατική γεωργία με χρήση τεράστιων ποσοτήτων λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων, είχαν αποτέλεσμα την συρρίκνωση της λίμνης, έχει χάσει το 50% της έκτασης της και τα 3/4 περίπου του υδάτινου όγκου της. Ο λόγος είναι τα γιγαντιαία αρδευτικά έργα που πραγματοποιήθηκαν για τις καλλιέργειες μπαμπακιού. Τα νερά των ποταμών μεταφέρθηκαν στην έρημο, δημιουργήθηκε ένας πρόσκαιρος <<παράδεισος>> υδροβόρων καλλιεργειών και μια τεράστια νέα ξερή έρημος γύρω από την εξαφανιζόμενη λίμνη. Το αποτέλεσμα είναι ότι 3 εκατομμύρια από τα συνολικά 55 εκατομμύρια των κατοίκων της περιοχής αντιμετωπίζουν άμεσο πρόβλημα ύδρευσης.
    Σήμερα η στάθμη της λίμνης είναι 20 μέτρα χαμηλότερα από ότι παλιά και ο όγκος του νερού μόλις φθάνει στο 15% του όγκου που υπήρχε το 1960. Η έκταση που καταλαμβάνει η λίμνη έχει μειωθεί μόλις στο ένα τρίτο και έχει τετραπλασιασθεί η περιεκτικότητα του αλατιού στο νερό. Φυσικά εξαφανίστηκαν τα 24 είδη ψαριών και φυσικά σταμάτησε η αλιεία των 40.000 τόνων ετησίως.
    Η λίμνη μετατράπηκε σε άγονη έρημο με άμμο γεμάτη τοξικές ουσίες από τα φυτοφάρμακα, τα πεπαλαιωμένα εργοστάσια και τα εγκαταλελειμμένα καράβια. Οι ισχυροί άνεμοι την μεταφέρουν εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, καταστρέφοντας την παραγωγικότητα των εδάφων και δημιουργώντας μεγάλα προβλήματα στην δημόσια υγεία..
    Η παιδική θνησιμότητα έφθασε τους 180 θανάτους ανά 1000 γεννήσεις, ενώ η αντίστοιχη στην Ευρώπη είναι 7 στις 1000 γεννήσεις. Τα κρούσματα καρκίνου είναι 15-20 φορές περισσότερα από τον μέσο όρο των πόλεων της πρώην ΕΣΣΔ, και ο μέσος χρόνος ζωής των κατοίκων έχει κατέλθει στα 57 χρόνια.
    Η κατάσταση θεωρείται μη ανατρέψιμη χωρίς να υπάρχει διέξοδος στους κατοίκους αυτών των χωρών του Ουζμπεκιστάν, Καζακστάν, Τατζικιστάν, Κιργίας και Τουρκμενιστάν που θίγονται άμεσα. Φυσικά χρόνο με τον χρόνο το πρόβλημα εντείνεται καθώς κανείς δεν δείχνει διάθεση να γυρίσει τα ποτάμια πίσω στην λίμνη.
    Στην περιοχή της Ινδοκίνας, κλιμακώνεται η ένταση σχετικά με το νερό του ποταμού Μεκόνγκ. Η Κίνα και το Λάος έχουν κατασκευάσει πάρα πολλά φράγματα. Ταυτόχρονα η Ταΐλάνδη πραγματοποιεί εκτροπές των υδάτων της. Όλα αυτά στερούν από την Καμπότζη και το Βιετνάμ, πολύτιμο νερό που θα έπρεπε να καταλήγει σε αυτές. Οι ποσότητες του νερού μειώνονται σημαντικά, χρόνο με τον χρόνο και φυσικά το οικοσύστημα του ποταμού αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα. Οι κυβερνήσεις της Καμπότζης και του Βιετνάμ ήδη προειδοποιούν ότι επίκειται κρίση και άρχισαν να τρίζουν τα δόντια.
    Το νερό τελικά έχει πάρει, από το πετρέλαιο την πρωτοπορία στο ενδιαφέρον των στρατηγικών σχεδιασμών των υπερδυνάμεων. Είναι πλέον σοβαρή αιτία πολέμου, για τον απλούστατο λόγο ότι είναι και σοβαρή πηγή χρημάτων.

7) Ινδία

    Εδώ έχουμε μια από τις ελάχιστες περιπτώσεις της συνεργασίας των κρατών Ινδίας και Πακιστάν για την εκμετάλλευση του Ινδού ποταμού. Παρά τα μεταξύ τους προβλήματα έχουν αποφύγει την σχετική σύγκρουση και επικρατεί <<υδρολογική>> σύνεξη. Όμως αρχίζει να δημιουργείται πρόβλημα από τον ολοένα αυξανόμενο πληθυσμό της Ινδίας καθώς το Πακιστάν κατέχει τα 4/5 του ποταμού. Η Indus Water Treaty, μια πολύ καλή συμφωνία που έχουν υπογράψει οι δύο χώρες λήγει γύρω στο 2025. Μέλλει να δούμε τι θα γίνει αφού η Ινδία ζητήσει τροποποίηση της συνθήκης, λόγω της εκρηκτικής εκβιομηχάνισή της.

8) Μέση Ανατολή

    Ένα από τα πιο μεγάλα προβλήματα των υποβαθμισμένων περιοχών όπου ζουν Κούρδοι, είναι η διαμάχη για τα νερά του Τίγρη και του Ευφράτη μεταξύ Τουρκίας, Συρίας και Ιράκ.
    Η αρχή έγινε με την έναρξη υλοποίησης ενός προγράμματος ανάπτυξης της νοτιοανατολικής Τουρκίας. Το γιγαντιαίο τουρκικό πρόγραμμα στηρίζεται στην εκμετάλλευση των νερών του Τίγρη και του Ευφράτη πριν ο Ευφράτης περάσει τα σύνορα της Συρίας και ο Τίγρης τα σύνορα του Ιράκ.
    Το πρόγραμμα προβλέπει την κατασκευή 22 φραγμάτων και 19 υδροηλεκτρικών έργων. Επιπλέον θα κατασκευαστούν σήραγγες για την μεταφορά του νερού σε άλλες περιοχές. Σκοπός είναι εκτός της αύξησης της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας κατά 70% να αρδευτούν και δεκαέξι εκατομμύρια στρέμματα.
    Το συνολικό κόστος φθάνει τα 32 δισεκατομμύρια δολάρια μέχρι το 2010 που ήταν το τέλος ολοκλήρωσης του έργου.
    Η βασική διαφωνία για την υλοποίηση του προγράμματος προέρχεται από την Συρία και το Ιράκ, που θα χάσουν νερό. Έτσι το νερό μετατρέπεται σε πολεμικό και πολιτικό χαρτί.
    Η Συρία θα χάσει 40 έως και 70% του νερού που παίρνει από τον Ευφράτη ενώ ήδη παραγωγή ρεύματος από το υδροηλεκτρικό εργοστάσιο του Φράγματος Ασάι έχει μειωθεί κατά τα δύο τρίτα της αρχικής παραγωγής.
    Το Ιράκ αντιμετωπίζει επίσης δραστική μείωση της ποσότητας του νερού που περνάει τα σύνορα του, τόσο από τον Ευφράτη όσο και από τον Τίγρη.
    Επιπλέον, λόγω της μεγάλης εξάτμισης, θα υπάρχει αύξηση της αλατότητας του νερού με αποτέλεσμα να υπάρχει πρόβλημα στην άρδευση των χωραφιών των δύο χωρών.
    Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, το νερό θα μολυνθεί επιπλέον  από τις δραστηριότητες στην Τουρκική ενδοχώρα, αφού πολύ νερό θα αποστραγγίζεται μετά από την άρδευση και θα ξαναεπιστρέφει στο ποτάμι.
    Η Τουρκία φυσικά λέει ότι επειδή τα νερά των δύο ποταμών προέρχονται από αυτήν, έχει κάθε δικαίωμα να κρατάει για λογαριασμό της το ένα τρίτο του όγκου των υδάτων του Ευφράτη και το ένα πέμπτο του όγκου των υδάτων του Τίγρης. Και φυσικά η Τουρκία θα παρακρατεί περισσότερο από όσο δικαιούται. Ποιος μπορεί να μετρήσει ακριβώς πόσο νερό <<κατασκευάζεται>> στις πηγές ενός ποταμού;
    Το πρόβλημα αυτό φαίνεται ότι δεν θα λυθεί εύκολα καθώς όλοι θέλουν μεγαλύτερο μερίδιο νερού.
    Και οι τρείς χώρες έχουν την άποψη <<όσο περισσότερο τόσο καλύτερα>>, χωρίς να ενδιαφέρονται για την μείωση της σπατάλης και επομένως της κατανάλωσης του <<άσπρου χρυσού>>.
    Για θρησκευτικούς λόγους παρατηρείται στους Μουσουλμάνος ραγδαία αύξηση του πληθυσμού. Επομένως υπάρχει μία συνεχής αυξητική τάση στην κατανάλωση νερού για πότισμα
    Η περιοχή βρίσκεται σε συνεχή εμπόλεμη κατάσταση, καθώς οι Τούρκοι κάθε τόσο παραβιάζουν τα σύνορα για να κυνηγήσουν Κούρδους αντάρτες, ενώ οι Κούρδοι κάνουν και αυτί επιθέσεις στο τουρκικό έδαφος.
    Τάρα που το νερό μπαίνει σαν ζωτικός παράγοντας μαζί με το πετρέλαιο δεν είναι απίθανο να δούμε κάποια σύγκρουση πολύ σοβαρότερη από τις μέχρι τώρα αψιμαχίες.
    Η συμμαχία επίσης Τουρκίας και Ισραήλ, δεν αφήνει τους Ιρακινούς και τους Σύριους να εμπιστευθούν την Τουρκία, αφού συμμάχησε με τον κύριο εχθρό τους στην περιοχή.
    Οι περιβαλλοντικές αλλαγές, η λειψυδρία και η δραματική μείωση των αποθεμάτων του νερού, θα περιπλέξει ακόμα περισσότερο το πρόβλημα εκτός εάν όλοι (Ιράκ, Συρία, Λίβανος, Κούρδοι και Ισραήλ) συμφωνήσουν να αποδεκτούν την Τουρκία σαν "αρχηγό" που θα μοιράζει αυτός το νερό.
    Φυσικά όλα αυτά είναι λυκοφιλίες. Οι όποιες συμφωνίες μπορούν να ανατραπούν από την μιά στιγμή στην άλλη, καθώς το προαιώνιο μίσος και τα μέχρι τώρα γεγονότα μπορούν εύκολα να προκαλέσουν μια ανάφλεξη στην κυριολεκτικά ξερή Μέση Ανατολή.
    Άλλα <<θερμά>> σημεία του πλανήτη εξαιτίας των τριβών για την μοιρασιά του νερού είναι:
  -  Ο ποταμός Κολοράντο, όπου υπάρχουν προστριβές και διαφωνίες μεταξύ του Μεξικού και των Η.Π.Α.
  -  Ο ποταμός Παρανά όπου υπάρχουν προστριβές και διαφωνίες μεταξύ της Αργεντινής και της Βραζιλίας)
  -  Το Δέλτα του Οκαβάνγκο όπου υπάρχουν προστριβές και διαφωνίες μεταξύ της Ναμίμπιας και της Μποτσουάμας.
    Παντού στον κόσμο υπάρχουν τέτοια μεγάλα και μικρά προβλήματα. Ακόμη και μέσα στα ίδια τα κράτη μεταξύ  διαφορετικών διαμερισμάτων όπου έχουν προστριβές για το μοίρασμα του νερού.

Συνεχίζετε...